Blog

Je hoeft maar een nieuwsapp te openen en heftige gebeurtenissen bombarderen je zintuigen. Vooral beelden kunnen overweldigend zijn en je ‘hulpeloos’ achterlaten. Voor je het weet ben je door het wereldnieuws weg bij jezelf en verlies je het contact met je ziel. En die leeft juist op van innerlijke ruimte, lege tijd en het goede en schone.

In deze blog neem ik je mee op reis met de vraag: Hoe kan je in mededogen blijven terwijl we in een harde wereld leven waar er elke seconde nieuws is?

Misschien ben je geneigd te denken dat je wat betreft het nieuws gehard bent of het goed verdraagt. Door het inlassen van een nieuwspauze, kan je daar anders tegenaan gaan kijken. Je ziet dan bijvoorbeeld dat nieuws lezen je soms moedeloos achterlaat. Zelden gaat het namelijk over je ‘circle of influence’. Die persoonlijke wereld waarin je kunt handelen vanuit je hart, waarin je contact maakt en bij kunt dragen. Dus waarom doorgaan met willekeurig nieuws tot je nemen, terwijl het je afleidt van je ziel? Die ziel die je zo nodig hebt in je werk met mensen….

“Het gaat alleen maar over de waan van de dag, het haalt me weg bij mezelf en voegt eigenlijk zo weinig toe. Het vult lege ruimte, maar het is heel onbevredigend”, zegt een huisarts (28 jr) aan het einde van een van mijn retraites, over dat hij nieuwsapp’s minder automatisch gaat openen.

Hoe kan je je beschermen tegen dat wat jou niet duurzaam voedt, terwijl je wel middenin de wereld leeft en werkt? Allereerst, we kunnen niet kiezen wat er op ons afkomt in het leven en in je werk. Zo heb je bijvoorbeeld geen invloed op wat jouw cliënt je wel of niet verteld.

Dan volgt de vraag: waar beweeg je in mee en waar stel je een grens? En dat vraagt bewustzijn, bewustzijn wat er voor jou toe doet in je leven en in je werk met en voor kwetsbare mensen. Als je dat helder is, kan je gaan kiezen. Ook wat betreft je nieuwsconsumptie.
Op dat vlak zijn er veel mogelijkheden wat betreft soort, kanaal en frequentie. Zelf richt ik me bijvoorbeeld het liefst op achtergrondartikelen of het programma Bureau Buitenland (VPRO) om los van de waan van de dag te volgen wat er speelt. Om ook de lichte kant van het leven in beeld te houden kijk ik het Jeugdjournaal of lees de Meezitter (nieuwsbrief Trouw). ’s Ochtends zorg ik dat ik als eerste iets lees wat me in de diepte voedt, iets over mystiek of een gedicht. En ’s avonds zorg ik dat ik niet met het laatste nieuws in mijn zintuigen ga slapen.

Ik moedig je aan, durf te kiezen voor bewuste en eigen-wijze nieuwstoevoer. Weet wel, elke verandering heeft minimaal zes weken nodig voor die beklijfd. Dus ongetwijfeld komt er een moment van automatisch doen wat je eerst deed, terwijl je je iets anders had voorgenomen. Wat dan kan helpen, is het besef dat voor elke impuls is er een moment van leegte in je geest is. Een of twee seconden, of nog minder om je af te stemmen op wat voor jou echt van belang is. In het algemeen, én in dat moment. Boeddhisten noemen dat de ‘gewijde ruimte’. In Focusing (Gendlin) is dat ‘de ruimte voor de woorden’. Je innerlijk en lijfelijk gewaarworden van deze ruimte via meditatie of focusing is iets wat je preventief hebt te oefenen.

“Het kan simpelweg een geval zijn van je kop in het zand steken en hopen dat alles overwaait. Maar je hoofd rust en ruimte geven kan je weerbaarder maken en beter helpen begrijpen wat het verdedigen waard is.” Auke Hulst over nieuws mijden in zijn column ‘Vlucht gerust af en toe weg van het nieuws’ in NRC 8 maart 2025.

Je persoonlijkheid (lichaam, gedachten, emoties) wil vaak meer, meer, meer. Ook wat nieuws betreft. Je ziel daarentegen is een bron van ruimte waar het stil is en waar mededogen, liefde en vrede uit omhoog kunnen wellen, als wij daar ruimte voor maken.

Bij het werken als hulpverlener, zet jij je zelf in als instrument. In een wereld waar veel op je afkomt, vraagt het bewustzijn en keuzes om dat instrument schoon te houden en zuiver te laten klinken. Bijtanken is geen luxe meer, maar een noodzaak. Gun het jezelf, ga vaker naar buiten en maak contact met de natuur. Doe wat jij nodig hebt om verbonden te blijven met jezelf. Zodat jij present bent voor jezelf, voor de mensen om je heen en je je kan inzetten voor dat wat jij belangrijk vindt. Zodat in het vele wat op je afkomt, je haarscherp je eigen pad kan blijven volgen.

Juli 7-11 juli | Je bewegen naar de stilte – zomerretraite / minivakantie (9pt)

September 19-22 sept | Wonen bij jezelf in stilte – weekendretraite (7pt)

Oktober 18-21 okt | Naar de stilte van je hart – weekendretraite (7pt)

November 12-14 nov | Werken vanuit je stille bron – verdiepingsdagen voor wie werkzaam is in zingevingszorg (6pt)

Tijdens de retraite ‘Naar de stilte van je hart’ verbeeldde een deelnemer zijn ervaringen met 4 foto’s. Naast alle expressiemogelijkheden die er bestaan, was dit voor het eerst dat een deelnemer fotografie gebruikte. En dat gewoon met zijn mobiele telefoon!

Voor mij straalt van alle foto’s af: het verlangen naar en vinden van het licht. Dat zou je als een ultrakorte samenvatting kunnen zien van de reis die we tijdens een retraite maken. Met de toelichtende tekst erbij komt, dat wat kwetsbaar is, krachtig over.

Een prachtig voorbeeld van expressie! Lees hierover ook mijn vorige blog ‘Innerlijke duisternis doorleven’.

• De fietser op de dijk
  • “Een nieuwe dag breekt aan en ik zie het zonlicht door de boom schijnen. De takken van de boom verspreiden zich in alle richtingen. De fietser en automobilist op de dijk gaan het zonlicht tegemoet en geven wel een richting aan. De richting naar het licht van een nieuwe dag met nieuwe mogelijkheden.”

• De narcissen
  • “Ik zag een groepje narcissen groeien in de richting van De Herberg, het gebouw waar de retraite heeft plaatsgevonden. Het straalt veel energie uit en de narcissen nemen die energie op. Een andere narcis op de foto is nog zoekende naar energie en hangt er maar vermoeid bij. De foto gaf mij een prachtig beeld van onbalans in het leven.”

• De zonnewijzer
  • “De opkomende zon raakt de punt van de zonnewijzer. De zonnewijzer wijst met zijn punt in de richting van het licht, het licht van een nieuwe dag met nieuwe kansen.”

• Imposante boom in de tuin
  “Middenin de kloostertuin staat deze imposante volle boom die door grote keien wordt omringd. Tijdens de retraite heeft de tijd hier voor mij stilgestaan en dat gaf mij rust, ruimte en vooral veel nieuwe inzichten.”

Wesley Kieft, deelnemer ‘Naar de stilte van je hart’.

Voor haar scriptie ‘Belichaamde spiritualiteit’ t.b.v. de opleiding tot Geestelijk begeleider ben ik geïnterviewd door Christien van der Mijden. Wil jij onderzoeken hoe je lichamelijkheid in kan zetten in de gesprekken die jij voert? Of ben je benieuwd naar een lichaamsgerichte benadering van je vraag, neem dan contact op met mij via info@joycelakwijk.nl.

“We hebben afgesproken in de praktijkruimte van Joyce. Een klein dorp maar ik ben toch even aan het zoeken. De wekelijkse markt, twee kramen, belemmert de doorgaande weg. Het is een fijne ruimte om te zijn met een prettige sfeer. Al 14 jaar werkt zij als zelfstandig lichaamsgericht coach en begeleidt stilteretraites. Daarnaast is ze intervisiebegeleider voor geestelijk verzorgers en predikanten. Op haar website is ook haar blog te vinden “Dieper in je lichaam komen”. 

Aarden en los komen

Voor Joyce is het heel gebruikelijk het lichaam als instrument in de begeleiding te gebruiken. Sterker nog, het is belangrijk bij het lichaam te beginnen: “want we zijn niet zomaar aanwezig”. Ze begint dus vaak eerst met lichaamsbewustzijnsoefeningen. Bewegen gebruikt ze om mensen te laten aarden, vrij en los te komen. Mensen dieper in hun lijf laten zakken, tot in de bekkenschaal. De gedachte erachter is dat de ziel zich in de stilte van het hart bevindt. Stilte is belangrijk, je innerlijk kan je dan beter horen.

Voor de woorden blijven

Het hart opent zich niet vanzelf. Dat openen gaat via het lichaam en met expressie, dus nog “voor de woorden blijven”. En hier gaat het om: het voor-woordelijke naar buiten laten komen. Door dieper in het lichaam te zakken komt iemand dichter bij zichzelf, dichter bij God. En kan zich zo openen voor de essentie, wat zij hier te doen hebben. Geaard zijn hebben we volgens Joyce niet van nature geleerd, dat hebben we nog bewust te doen. Steeds maar weer incarneren. Het gaat over je lichaam bewonen. Steeds weer opnieuw. 

Adem als ingang tot inkeer

De adem is daarbij een belangrijk instrument. De inademing brengt je al naar binnen, tot inkeer komen. De uitademing geeft een seintje aan je lichaam tot ontspanning, kom maar open en laat maar toe. Het is als een soort vallen. Het ultieme loslaten.
Volgens Joyce kan een gesprek soms meer spanning opleveren dan werken via het lichaam. Het ervaringsgerichte speelt daarin een belangrijke rol, het hoort bij lichamelijkheid. 

Zelfzorg

Joyce heeft ook aandacht voor haar lichamelijke zelfzorg. Elke ochtend lichaamsoefeningen, even tijd nemen voor haarzelf, voelen en leegmaken. Maar ook gedurende de dag inchecken bij zichzelf door bijvoorbeeld Yoga Nidra.”

Citaat uit de Conclusie van de scriptie
“Het inzetten van lichamelijkheid binnen de geestelijke begeleiding kan een waardevolle bijdrage zijn aan het zoeken naar zin- en betekenisgeving en de spirituele ontwikkeling van de hulpvrager.”

Voor informatie over de scriptie kan je contact opnemen met Christien, via cvdmijden@planet.nl.

Dankjewel Christien voor je bijdrage aan dit belangrijke onderwerp dat mag groeien in aandacht!