“Wat me vooral heeft geholpen, is wat je niet deed”

Soms krijg je feedback van iemand die je weer even de ogen opent voor wat er werkelijk toe doet. Zo ook met de reactie van een deelnemer aan een retraite.

Even wat achtergrond. Het programma van een retraite heb ik zo gemaakt dat er voldoende lucht in zit voor het beluisteren en volgen van eigen verlangens. Daarom doe je in principe elk programmaonderdeel mee. Je mist ook echt iets als je dat niet doet. Maar als iedereen geland is in de retraite geef ik wel de ruimte dat, mocht er iets zijn waardoor je even moet overslaan, je me dat laat weten door een briefje op mijn stoel. Voor deze deelnemer, die trouwens zwanger was, was het ‘lifechanging’. Dat je los van het programma, los van de groep, los van de leraar, eigenaar bent van de keuzes in je leven. Elk moment weer.

Door haar mijn vertrouwen te geven, de teugels te laten vieren, kon zij gaan varen op haar innerlijk kompas.

Spontane modus
Het brengt me bij het begrip Wu Wei uit het Confucianisme. Deze term inspireerde Cisterciënzer monnik Thomas Merton. Dit begrip betekent volgens hem: “Niet-doen, niet-handelen, niet uitzien naar resultaten en je bezighouden met het bewust uitstippelen van plannen of met opzettelijk georganiseerde pogingen.” In het Engels klinkt niet-doen trouwens net iets krachtiger: non-doing. Hij schrijft hierover: ”Als iemand in harmonie is (…) dan komt het antwoord vanzelf en wel op het moment waarop gehandeld moet worden, en dan handelt men niet volgens een menselijk en zelfbewust patroon, maar volgens de goddelijke en spontane modus van het Wu Wei (…), de bron van al het goede.” (uit: colleges Kick Bras over de Natuurmystiek van Thomas Merton)

Voor mij staat de praktijk van Wu Wei recht tegenover de methoden en technieken die in onze opleidingen voorop staan. We leren allemaal hetzelfde, maar wat het verschil maakt is jouw uniciteit. Als geestelijk verzorger, predikant/pastor of helper gaat het er namelijk over dat jij instrument bent van die ‘goddelijke en spontane modus’. Dat je aangesloten bent op het allerhoogste of -diepste dat je kent (of noem het het licht, moeder aarde of het onkenbare). En dat je van daaruit doet en niet-doet. Je ontslaat jezelf dan van een bepaald resultaat. Je geeft het namelijk uit handen. In een ontmoeting kan er zo iets nieuws, onverwachts ontstaan.

Behoud van energie

Het loslaten van een resultaat dat je moet behalen en vertrouwen op je eigen werking heeft een groot voordeel, namelijk het behoud van energie. Je loopt niet leeg omdat je iets bij de ander wilt bereiken en je daarom te veel je best doet. Met de toegenomen werkdruk is dit een groot goed.

De feedback van deze deelnemer bleek een groot cadeau te zijn. Het deed me beseffen dat ik kan vertrouwen op mijn basale licht, dat uitstralend is. En daar is weinig tot niets voor nodig. Behalve wakker en bewust zijn en dat kan je natuurlijk beoefenen. Elk moment weer.